Ahşap Bakım Önerileri

Ahşap Bakım Önerileri

 AHŞABA ZARAR VEREN ETKENLER

Mantarlar
Tohumları ormanda, ahşabın kesildiği veya kurutulduğu fabrikada fazla miktarda bulunduğundan yapıya gelen her kerestede belirli miktarda mantar bulunmaktadır. Ahşabın çürümesine, renginin bozulmasına, lekelenmesine neden olurlar. Renk bozulması ve lekelenmeler ahşabın dayanımını etkilemez. Bazı tür mantarlar ahşabın selüloz veya ligninine hücum ederek ahşabı bozarlar. Ancak rutubetli havada üremeleri mümkün olduğundan ahşap kuru kaldığı veya havalandırıldığı sürece mantar üremesi mümkün değildir. Ahşabın nem alması halinde borucuklar içinde üreyerek çürümesine, yumuşamasına ve mukavemet kaybına sebep olurlar.

Kurtlar
Ahşap içerisine bıraktıkları yumurtalardan çıkan yavrular ahşabı talaş haline getirir. Açtıkları kanallarda süngerimsi ortam oluştururlar. Kanallar genellikle dış yüze kadar çıkmadığından varlıkları vurulduğunda çıkardığı sesten anlaşılır. Bazı zehirli maddeleri bünyeye vermek yararlı sonuçlar sağlar

Isı
Isı artması ve düşmesi, ahşapta nem değişimlerine neden olur. Bu değişimler ahşabın mekanik direncini bozar. Ahşap neme maruz kalırsa şişer, kuruyunca büzüşür, fazla kuruysa çatlar ve nem oranı çok fazla olursa çürümeler başlar.

Su ve Nem
Ahşabın özündeki su miktarının azalması, ahşabın kurumasına, çatlamasına ve büzülmesine neden olur. Bu sebeple suyu ve nemi bünyesine hızla emen ahşabın yapısı bozulur. Biyokorozyon ile çürümeler başlar ve estetik görüntü bozulur.

UV Işınları
UV ışınları ahşabın içindeki lignini tahrip eder. Lignin ağacın hücrelerini birleştiren, yapıştıran bir maddedir. Birbirine yapışmamış ahşap hücreler parçalanır ve ahşabın yapısını bozar. Bu durumda ahşap suyun tahrip edici etkilerine karşı savunmasız ve daha geçirgen bir hale gelir.

Yangın
Yanıcı olan ahşabı ateşe karşı korumanın iki yolu vardır. Birincisi yüksek ısıya ahşaba yaklaştırmamak için üzerini kireçli, alçılı, killi sıvalarla kaplamak, ikincisi ise üzerini aleve dayanıklı boya ve vernikler ile boyamaktır. Boraks ve alüminyum tuzlu kimyasal sıvıları ahşaba şırınga ederek yangın dayanıklılığı artırılabilir.

Ahşaba Zarar Veren Etkenler
AHŞAPTA BOZULMALAR

Renk Değişimi
Renk Değişimi
Çoğunlukla mantar etkisiyle meydana gelir. Reçinelerde yaş halkalarında mavileşme, kayınlarda sarı lekelerin oluşması olarak göze çarparlar. Aynı zamanda bu lekeli yerler diğer bölgelere göre daha yumuşak dokuludur.

Çürüme
Çürümeler genelde mantar etkisiyle ortaya çıkar. Çürüme olan yerler yumuşar, tozlaşır ve zamanla kovuk haline dönüşür. Bu çürümelere, genellikle rutubetli, ışıksız ve hava akımının olmadığı yerlerde depolanan ahşaplarda rastlanır. Bu ortamlar mantarlaşmayı kolaylaştırır. Ahşabın mekanik ve fiziksel özelliklerini olumsuz yönde etkiler.

Çürüme
Böcekler
Böcekler
Bazı böcekler odunu yiyerek beslenirler. Bu böceklerin faaliyeti ile ahşabın içinde bir takım boşluk ve kanalcıklar şeklinde böcek ve kurt yenikleri oluşur. Kesitin azalması nedeni ile dayanım düşüklüğüne sebep olan bu gibi oyuklar ahşap için kusur sayılır.
AHŞABIN KORUNMASI

Ahşabın fiziksel tahribata karşı korunması
Ahşabın kullanılabilmesi için ahşabın çalışma yönü, ağaç cinsi, kullanılacağı yerdeki rutubet ortalaması, kesim mevsimi, kurutma şekli gibi konulara dikkat etmek gerekir.

Ahşabın iklimsel yıpranmaya karşı korunması
Ahşabın kuru tutulması, güneş ışığından korunması, büyük ısı değişimlerinden korunması, rüzgar, kar, yağmur vb. zararlı etkilerden korunması iklimsel yıpranmaya karşı ömrünü uzatan etmenlerdendir.

Ahşabın kimyasal tahribata karşı korunması
Ahşabın temizlenmesinde zararlı olacak derecede güçlü kimyasal maddeler kullanılmaması ve ahşap ile madeni aksamın etkileşimine karşı dikkatli olunması gerekmektedir.

Ahşabın biyolojik tahribata karşı korunması
Ahşabın sudan uzak, kuru tutulması, fiziksel tahribatı önlemenin yanında bakteri ve mantarlara karşı da en etkin önlemdir. Ahşabın rutubeti %20-22 nin altında tutulmalıdır. Ahşap uygulama ve bakımla kuru tutulmalıdır. Yapı içine su sızıntısını engelleyerek, su buharının içeride yoğunlaşarak rutubet miktarını yükseltmesi önlenmelidir. Eğer kullandığımız boya bu buharı salmaz ise, ahşabın içinde böceklerin, mantarların gelişmesine uygun bir ortam doğuracak bu da ahşabın bozulmasını hızlandıracaktır. Sonuç olarak, nefes alan esnek yapılı boya ve macun kullanılmalıdır. Ahşabın direnç kazanmasını sağlamak için ilaçlama yapılması gereklidir.
GENEL UYGULAMA ÖNERİLERİ

* Uygulama yapılacak yüzey boyalı ya da vernikli ise ham ahşaba kadar zımparalanmalı, kabaran, kalkan yüzeyler ıspatula ile iyice temizlenmeli ve zımparalanmalıdır.
* Yeni boyanacak ahşap yüzeylerde yağ, kir, toz ve reçine var ise ÜNLÜ Selülozik Tiner ile silinerek temizlenmelidir. Gerekiyorsa bu işlem sonrasında zımpara da yapılmalıdır.
* Yağmurlu havalarda uygulama yapılmamalıdır.
* Hava sıcaklığı +5°C ile +35°C arasında olmalıdır.
* Kirlenmemesi gereken yüzeyler dikkatlice kapatılmalıdır.
* Uygulama öncesi boya karıştırılmalı ve uygulama esnasında da yeterli karıştırma yapılmalıdır.
* Homojen bir ahşap yüzey görünümü için, ahşap hareler yönünde fırça veya rulo ile uygulanmalıdır.
* Uygulanan renk tonları, ahşabın yapısına, türüne ve uygulanan kat sayısına göre farklılık gösterebilir. Bu nedenle deneme uygulaması yapılmalıdır.
Öneriler

SAYFALAR